Informacje o Gaju

Miejscowość Gaj leży w południowej części województwa małopolskiego w powiecie krakowskim, w gminie Mogilny. Przebiega tędy turystyczny Szlak Generała Bema, wzdłuż którego znajdują się liczne stoki i grzbiety wzgórz oraz doliny Pogórza Wielickiego, co podkreśla malowniczy krajobraz. Do ciekawych zabytków zaliczyć można Kościół Parafialny, Resztówkę Dworską.

 

Historia

W swoim ponad 900-letnim istnieniu Gaj wielokrotnie ocierał się o historyczne wydarzenia, które miały miejsce nie tylko w Polsce, ale i w Europie. Pierwsza osada najprawdopodobniej powstała na tym terenie już w IX, X w. W tym czasie można doszukać się powstania nazwy GAJ, co w języku słowiańskim oznacza pogańskie miejsce religijnego kultu. Pierwszą historyczną wzmianką o istnieniu Gaja jest dokument z 1088 r., w którym jako świadek podpisał się SZYMON z Gaja.
1232r. - na miejscowość najeżdżają Tatarzy pod wodzą Batu-Chana, którzy palą i niszczą okolice.
1259r. - drugi najazd Tatarów, który powoduje spalenie zabudować właściciela wsi.
1277r. - budowa drewnianego kościoła oraz sprowadzenie obrazu N.M.Panny, co następnie w krótkim czasie prowadzić do tego, iż Gaj staje się siedzibą rozległej parafii, złożonej z: Gaja, Chorowici, Libertowa, Brzyczyny Górnej i Dolnej, a w kolejnych latach także Lusiuny i Opatkowic.
1424r. - przekaz przez Gaj orszaku króla Władysława Jagiełły, który w Myślenicach powitał cesarza niemieckiego Zygmunta zdążającego do Krakowa na koronację czwartej żony Wł. Jagiełły, księżnej kijowskiej, Zofii.
1655-1657 - najazd wojsk szwedzkich niszczących Gaj - znaczne straty materialne.
1685-1777 - Gaj w posiadaniu rodziny Walkmanów zamieszkujących w dworku.
1768-1772 - miejscowość zasięgu działania konfederatów barskich.
1801-1808 - Agnieszka i Andrzej Bemowie właścicielami majątku ziemskiego, ziemskiego którym spędza dzieciństwo późniejszy generał Józef Bem.
3 Maja 1813r. - przejazd przez Gaj księcia Józefa Poniatowskiego zmierzającego na czele swych wojsk pod Lipsk.
1865r. - podjęcie decyzji o budowie szkoły parafialnej.
1867r. - ukończenie budowy drewnianego budynku szkoły, do której uczęszczały dzieci z Gaja i pobliskich gmin. W tym czasie przeprowadzone zostają liczne inwestycje kościelne-zbudowanie kruchty, przebudowa zachodniej części kościoła, powstaje wieża oddana do użytku w 1900r.
1914r. - wybuch I wojny światowej ludność Gaja zobowiązana jest do świadczeń materialnych, żywnościowych, sanitarnych na rzecz armii austriackiej; w walkach na frontach ginie 17-tu młodych gajowian.
6 września 1939r. - zajęcie Gaja przez Niemców.
26 stycznia 1945r. - wyzwolenie Gaja przez Armię Radziecką; w bitwie wyzwoleńczej zginęło 7-miu gajowian, 288 żołnierzy radzieckich oraz 126 niemców, spalono 45 domów. W latach powojennych dzięki licznym inicjatywom gajowian zostają powołane organizacje, które umożliwiają przebudowę i remont dróg, elektryfikację, gazyfikację wsi. Powstają: Ochotnicza Straż Pożarna, Kółko Rolnicze, Ludowy Zespół Sportowy "Gajowianka".
1985r. - założenie Komitetu Budowy Szkoły. Początkowo miała to być podstawówka, zastępująca niezbyt już ciasny i nieprzystosowany do dużej liczby uczniów dworek Bemów. Jednak przed 1990 rokiem powstał projekt utworzenia Zespołu Szkół, w ramach którego miały się mieścić Szkoła Podstawowa i Liceum Ekonomiczne.
Listopad 1998r. - oficjalne otwarcie i poświęcenie budynków Zespołu Szkół w Gaju oraz nadanie imienia Jana Pawła II.
Rok 1998 to także 910 rocznica  istnienia wsi Gaj oraz 130- lecie istnienia edukacji w miejscowości czego dowodem jest drewniana belka pochodząca z ówczesnej izby szkolnej, na której widnieje napis "A.M.D.G - Fundowano 1868 kosztem parafian"

Źródła: E.Ślęzak : Gaj 910 lat wsi "Nasza Gazeta Mogilańska", "Dziennik Polski" luty 2006 r.